Zelf melk opschuimen met een stoompijpje, maakt je koffie zoveel lekkerder. Melkschuim maken met een goede consistentie is echter wel iets, wat je even onder de knie moet krijgen. Heb je een pistonmachine of volautomatische espressomachine met stoompijpje en krijg je het maar niet voor elkaar om professionele dikke microfoam te maken? Hieronder leggen we je uit, hoe ook jij een lekker dikke melkschuim maakt.
Het stoompijpje
Het stoompijpje is een metalen pijpje aan de koffiemachine, waarmee je melk op kunt schuimen. Machine afhankelijk zit het aan de voor- of zijkant van het koffieapparaat. Ook losse melkopschuimers hebben een stoompijpje. Hoe makkelijk coffiecups ook zijn, de beste en lekkerste melkschuim maak je zelf.
Melk opschuimen leren
Zelf melk opschuimen met een stoompijpje moet je leren. Het is daarom niet onverstandig, wanneer je voor het eerst een koffiemachine met stoompijpje gekocht hebt, om even te oefenen. Dat hoeft niet perse met melk, je kunt ook een beetje water met afwasmiddel nemen. Afwasmiddel geeft dezelfde schuimreactie als melk. Bijkomend voordeel is dat water minder snel opwarmt dan melk. Hierdoor heb je meer tijd om te oefenen, hoe je het opschuimen, ook wel ‘stretchen’ genoemd, onder de knie moet krijgen. Met water heb je uiteindelijk niet helemaal hetzelfde resultaat, omdat water minder elastisch is dan melk, maar ook niet zoveel schoonmaakwerk aan het stoompijpje en de melkkan. Want, stel je voor dat je tijdens het oefenen het stoompijpje te ver naar boven haalt en je alles onderspettert? Je kunt beter een beetje sop over je kleren krijgen, dan melk.
Wanneer is het melkschuim niet goed?
- Als het schuim gelijk uitvloeit.
- De belletjes te groot zijn, (te luchtig).
- Het schuim niet aan elkaar plakt (instabiel schuim).
- Melk en schuim geen homogene massa is.
- Als er propjes schuim in de melk blijven drijven.
Herken je een of meerdere van deze punten? Lees dan even mee.
Hoe melk opschuimen met stoompijpje
Bij het maken van een cappuccino, zet je eerst de koffie. Terwijl deze in de maak is, laat je de stoomfunctie opwarmen en pak je de melk uit de koelkast. Gebruik bij het zelf melk opschuimen met een stoompijpje altijd koude melk. Het beste is zelfs, als je het opschuimkannetje ook koelt.
Vul de melkkan met de benodigde melk en blaas het stoompijpje even door, zodat alle condens eruit is. Er mag alleen nog hete stoom uitkomen. Vervolgens:
- Hou je het kannetje met melk, met één hand, schuin onder het stoompijpje.
- Dompel je het uiteinde van het stoompijpje in het midden van de melk, niet de kanten raken met het pijpje, 1 tot 2 cm in de melk
- Draai je de stoomkraan helemaal open. De melk gaat nu draaien. Met je andere hand ondersteun je de bodem van het melkkannetje
- Als het goed is, hoor je nu een sissend geluid. Dit geeft aan dat er lucht in de melk gezogen wordt. Hoor je dit niet, speel dan een beetje met het niveau, waarmee je het pijpje in de melk houdt.
- Door het aanzuigen van de lucht in de melk, zal je zien dat deze gaat opschuimen.
- Door met het kannetje langzaam naar beneden te gaan, zonder met het pijpje uit de melk te komen, ‘stretch’ je de melk. Door langzaam een paar keer de melkkan op en neer te halen, creëer je een dikkere schuimlaag. Dit ‘stretchen’ is de kneep, van het zelf melk opschuimen. Breng je te snel de kan naar beneden, zal het schuim te luchtig blijven, doe je het te langzaam, ontstaat er vrijwel geen schuim.
- Wanneer de melkkan handwarm is, breng je het stoompijpje tot midden in het melkschuim en warm je hem nog even door. Net zolang, totdat je de melkkan niet meer kunt vasthouden.
- Draai nu de stoomkraan dicht, haal de kan er van onder. De meest perfecte temperatuur voor melkschuim is 70 ℃. Je kunt hiervoor een melkthermometer gebruiken. Hiermee is het zelf gemaakte melkschuim is nog niet klaar.
- Tik met de bodem van de melkkan een paar keer op het aanrecht. Hierdoor klappen de grote luchtbellen en verdicht je het schuim.
- Nu moet je het melkschuim nog ‘walsen’. Draai met de melkkan een paar kringetjes. Als het goed is, zul je zien dat het schuim gaat glanzen.
Giet het over je espresso en klaar is je cappuccino.
Tip: Als je 2 cappuccino’s wilt maken, met beiden een volwaardige schuimlaag, gebruik je het best een tweede kan of kopje erbij. Doe ongeveer ¼ van het eerste schuim, over in een kan of kopje. Schenk nu schuim uit de melkkan over de eerste cappuccino. Hevel het melkschuim uit de tweede kan of het kopje terug in de melkkan en maak de tweede cappuccino.
Het stoompijpje van de piston of half automatische koffiemachine is nu heet. Achtergebleven melkresten zullen daardoor aankoeken en bederven. Voordat je de machine verlaat, blaas je het stoompijpje eventjes goed door. Reinig het met een doekje en blaas het daarna, voor de zekerheid, nog een keer door. Zo kom je bij je volgende zeltsel niet voor een vuile machine te staan. Een stoompijpje met zure melkresten bederft ook je op te schuimen melk.
De beste melk voor zelf melk opschuimen
De lekkerste melk voor cappuccino is een volle romige melk. Het liefst verse melk, maar je kunt ook speciale cappuccinomelk gebruiken.
Cappuccinomelk is gemaakt van gewone melk. Het heeft een verhittingsproces ondergaan en er zijn additieven aan toegevoegd, waardoor je een dikke microfoam krijgt die langer behouden blijft. Als je zelf melk opschuimt, met kant-en-klare cappuccinomelk, kan het gewoonweg niet mislukken. Je herkent melkschuim van cappuccinomelk aan het feit dat het koffielepeltje op het schuim blijft liggen.
